Oylap koriń, kolıńızda Ózbekstan kartası hám oǵan qarap aymaqlarǵa tiyisli bolǵan birlemshi maǵlıwmatlardı aytıw mumkin. Mısalı ushın Qaraqalpaqstanda qansha xalıq jasaydı, Xorezmde bántlik máselesi qay dárejede, Surxandaryada qansha bilim beriw mákemeleri bar, Ferǵanada xalıq tıǵızlıǵı qay dárejede hám soǵan uqsas basqa zárúr maǵlıwmatlar. Biraq bunday júzeki kórsetkishler menen búgingi jedel rawajlanıw dáwirinde uzaqtı gózlep rejelestiriw qıyın, álbette.
Kerisinshe, qolımızda hár bir aymaqqa tiyisli anıq faktlar bolsa, rejelerimizde, ámellerimizde mánzilli hám puxta boladı. Sonıń ushında bizge pútkil respublikanı qamrap alatuǵın isenimli maǵlıwmatlar kerek hám maǵlıwmatlar jańalanıp barılıwı shárt. Bunday anıq maǵlıwmatlar bolsa xalıqtı dizimge alıw tiykarında alınadı. Soǵan qarap ótmish hám búgin haqqında oy-pikirlerimizdi júrgiziwimiz hámde keleshekti boljawımız múmkin. Sonday-aq, xalıqtıń jası, jınısı, milliy quramı, maǵlıwmat dárejesi, shańaraq auhalı, bántligi hám basqada maǵlıwmatlardı alıwdıń birden-bir deregi esaplanadı.
Bizge málim, BMShnıń 2015-jıl 10-iyundaǵı “2020-jılda xalıq hám úy-jay fondın dizimge alıw boyınsha principlar hám usınıslar” rezolyuciyası qabıl etildi hám oǵan tiykarlanıp, BMShǵa aǵza mámleketler keminde bir márte xalıq hám úy-jay fondın dizimge alıwdı ótkeriwi belgilengen. Házirgi waqıtta MDH mámleketlerinde bul processke tayarlıq baslanǵan.
Ózbekstanda ǵarezsizlik jıllarında ele bir mártebede bunday esap-kitap jumısları alıp barılmaǵan. Bunday ilaj en sońǵı mártebe 1989-jılda ótkerilgen edi. Xalıq-ara tájiriybeden málim kópǵana mámleketlerde xalıqtı dizimge alıw ilajı keminde hár on jılda bir márte ótkeriledi. Respublikamızdada endi sonday áhmiyetli process jolǵa qoyıladı. Bunda mámleketimiz prezidentiniń 2020-jıl 16-martdaǵı “Xalıqtı dizimge alıw haqqında”ǵı nızam huquqıy tiykar bolıp xızmet etedi.